Rolexencyclopedie

Johannes Calvijn

Johannes Calvijn(Jehan Cauvin) werd op 10 juli 1509 geboren als vierde van de zes kinderen van Gerard Cauvin en Jeanne Lefranc. Calvijn was een belangrijke Frans-Zwitserse christelijke theoloog tijdens de Reformatie en is de naamgever van een protestants-christelijke stroming, het calvinisme. Als reformator wordt Calvijn vaak in een adem genoemd met Maarten Luther die zijn 95 stellingen poneerde in 1517, toen Calvijn 8 jaar oud was.

Op de geboorteplek van Calvijn is nu het Musée Jean Calvin gevestigd. Van zijn geboortehuis is alleen nog het trappetje over.

Als kind bezocht Calvijn met zijn moeder het bedevaartsoord Ourscamp, enkele kilometers buiten Noyon. Hier kuste Calvijn een reliek van de heilige Anna.

Door een geschil met het kapittel kon Calvijn geen priester, de wens van zijn vader worden, maar ging hij rechten en letteren studeren waarna hij in 1532 doctor in het recht werd in Orleans. In hetzelfde jaar schreef hij als humanist zijn eerste boek, een commentaar op Seneca’s verhandeling ‘De clementia’ (over de zachtmoedigheid of goedertierenheid). Calvijn’s boek was een hulde aan Erasmus van Rotterdam die in 1529 een grote Seneca uitgave had laten verschijnen. Het boek van Calvijn was niet uitgesproken Bijbels.

In de kathedraal Notre Dame in Noyon had Calvijn tot 1534 een eigen altaar, gewijd aan La Gesine (de barende maagd). Een deel van de opbrengst, enkele mudden graan per jaar, was bedoeld om zijn opleiding te betalen.

In 1534 ging Calvijn definitief over tot de reformatie toen hij in de grotten van Saint-Benoit-la-Foret en Crotelles (nabij Poitiers) voor het eerst het avondmaal vierde. Hij vierde dit avondmaal met vluchtelingen.
Calvijn reisde in 1536 naar Genève waar de predikant Guillaume Farel zijn hulp in roep met het hervormen van de kerk. Beide wilden zij dat de Bijbel het leven van de burgers zou gaan beheersen maar dit stuitte op groot verzet van de libertijns gezinde bevolking. Uiteindelijk weigerde ook het bestuur van Genève in te gaan op hun eisen en na een geschil rond het avondmaal tijdens de paasdienst werd Calvijn verbannen uit de stad.

Calvijn Institutie

Echter, in 1540 zaten er een aantal Calvijn aanhangers in de gemeenteraad van Genève en na het onderhandelen over de voorwaarden keerde Calvijn in 1541 terug in Genève waar hij opnieuw predikant werd. Samen met zijn collega Pierre Viret startte Calvijn direct na zijn terugkomst met het opstellen van een nieuwe kerkorde. Complicerende factor hierbij was dat Genève overspoeld werd met Franse vluchtelingen wat veel onrust veroorzaakte bij de autochtone bevolking. In 1559 stichtte Calvijn in de stad een academie, de huidige Universiteit van Genève.

Universiteit van Genève

Calvijn was een verklaard aanhanger van de vijf sola’s van de reformatie. In de wijze waarop God met de mensen omging was hij overtuigd van de predestinatie of uitverkiezing. Daarmee werd uitgesloten dat zogenoemde ‘goede werken’ bij zouden kunnen dragen tot verzoening met God, de goddelijke rechtvaardiging lag reeds van te voren vast. Wel bleef ieder mens tijdens zijn leven verantwoordelijk voor zijn daden.
Op 27 mei 1564 overleed Calvijn in Genève.

De religieuze kaart van Europa in de 16e eeuw.

In de Bibliotheque du Protestantisme Francais aan de Rue des Saints Peres worden werken van Calvijn bewaard. Boven de deur van de leeszaal staat de volgende tekst: “Post Tenebras Lux” (“Na de Duisternis het Licht”).

Dat de invloed van Calvijn reikte tot in Nederland blijkt uit dit document.
Het is een vuurwerkverbod voor de stad Leiden in 1735. Bij overtreding moest een boete betaald worden van 30 zilveren guldens, dit is nu ruim 1200 euro.

Calvijn staat bekend als iemand die zeer streng in de leer was en niet iemand die daar ook maar een duimbreed op toe zou geven. Toch zijn er wel voorbeelden waaruit blijkt dat hij toleranter kon zijn dan de reputatie die hij heeft.
Er is een aantal jaren geleden een brief geveild waarin het ging over iemand die zelfmoord had gepleegd en Calvijn reageerde daar zeer beminnelijk op. Een ander voorbeeld is het verhaal van Michael Servet. Deze had in 1553 anoniem het boek ‘Restitutio Christianismi’ gepubliceerd met kritiek op Calvijn en diens Insitutie. Calvijn had reeds aangekondigd hem om te laten brengen als hij de kans kreeg en toen Servet tijdens een kerkdienst (geleid door Calvijn!) werd herkend, werd hij direct in de boeien geslagen. Volgens de rechtbank was hij een ketter en werd veroordeeld tot de brandstapel. Ondanks zijn eerdere emoties heeft Calvijn vervolgens zijn uiterste best gedaan de straf om te zetten naar onthoofding, wat minder gruwelijk is (op 27 oktober 1553 werd Servet toch op de brandstapel om het leven gebracht). In de aanloop naar de executie is Calvijn nog een aantal malen bij Servet op bezoek geweest in de gevangenis.
Zo is er toch een genuanceerd beeld van Calvijn ontstaan.

Een van de gevolgen van het calvinisme was dat uiterlijke frivoliteiten verboden werden. Voor juweliers en goudsmeden zat er maar een ding op: horlogemaker worden. Horloges waren wel toegestaan omdat deze een duidelijke functie hadden. Er waren nogal wat mensen die in de zomer het land bewerkten en gedurende de winter horloges of onderdelen hiervoor maakten.
Calvijn’s strengheid en de geboorte van de Zwitserse horloge industrie

In 2009 was het Calvijnjaar en horlogefabrikant Andersen heeft toen een Johannes Calvijn horloge uitgebracht.

Grappig detail is nog dat Andersen ook verscheidene horloges heeft gemaakt onder de naam ‘Eros’ en het is zeer de vraag of Calvijn de afbeeldingen op deze wijzerplaten had kunnen waarderen.

Johannes Calvijn

Jaap Bakker

Op 1 juni 2014 maakten Jean-Claude Biver, directeur van de LVMH Group Watch Division, en Tom Bennett, CEO van Bravado (Universal Music Group’s global music merchandising division) tegelijk met het optreden van de Rolling Stones in het Letziground stadion in Zurich bekend dat de rockband en Zenith een samenwerkingsverband zijn aangegaan. De special-edition El Primero Chronomaster 1969 wordt in een serie van 250 stuks gemaakt als eerbetoon aan de “14 On Fire” wereldtournee van de Stones.

Vlnr: Ronnie Wood, Mick Jagger, Jean-Claude Biver, Keith Richards, Biver’s zoon, Charlie Watts

Het horloge waar het om gaat is een speciale Zenith Rolling Stones El Primero Chronomaster 1969 met het automatische El Primero Caliber 4061.
Historisch heel interessant is dat er in 1969 een grote strijd gaande was tussen de volgende horlogemerken om als eerste een automatische chronograaf op de markt te brengen:Dubois Depraz/Heuer-Leonidas/Breitling, Zenith en Seiko
Zenith heeft altijd volgehouden dat zij de eerste waren omdat ze op 10 januari 1969 een, weliswaar kleine, persconferentie hebben gehouden en hun uurwerk ook ‘El Primero’, ‘de eerste’ hebben genoemd. Algemeen wordt echter aangenomen dat het consortium van Heuer en Breitling met persconferenties over hun Kaliber 11 op 3 maart 1969 en de daaropvolgende tentoonstelling op de Basel Fair in april de eerste waren.

Het logo van de Stones, dat officieel ‘Tongue and Lip Design’ heet, is een van de bekendste logo’s ter wereld en is in 1970 ontworpen door John Pasche.

John Pasche

Voor de speciale versie van de Zenith El Primero Chronomaster 1969 voor de Rolling Stones, zijn er talloze horloges uitgebracht met het ´Tongue and Lip Design´ logo
op de wijzerplaat.
Twee hiervan springen er uit:

Seiko Galante Rolling Stones uit 2012, gemaakt voor het 50 jarig bestaan van de band

Rolex Oysterdate Rolling Stones ref 6694 uit de 70er jaren
Rolex Oysterdate Rolling Stones (Fr)

Iets wat maar weinig mensen weten is dat´Mick Jagger is a Heuer guy!´. Door de jaren heen heeft hij ettelijke Autavia´s en Carrera´s versleten.
Ronnie Wood heeft een wel heel speciale band met Rolex. Zijn drugsgebruik was jarenlang zo heftig dat hij al zijn geld spendeerde aan verdovende middelen. Op een gegeven moment was het zo erg dat zijn echtgenote en hij het schoolgeld van de kinderen niet meer konden betalen en dat hij moest gaan bedelen bij de overige bandleden. Zijn vrouw zegt hierover het volgende:
“Ronnie had no concept of money. Bill Wyman recently told me about the time Ronnie went to the guys in the band to ask for a loan, as we couldn’t pay the children’s school fees. After pocketing the cash he went straight out and bought himself a Rolex.”

Twee interessante artikelen over de Zenith die is uitgebracht ter ere van de Rolling Stones:
ForbesLife
Worldtempus

Voor de muziek liefhebber tenslotte het volledige album ‘Sticky Fingers’ van de Rolling Stones:
Sticky Fingers

Jaap Bakker

Breguet maakt adembenemend mooie horloges. Het merk heeft in de afwerking van kast, wijzerplaat en uurwerk een zelden geziene hoge standaard en een prachtige combinatie van oude technieken (het zogenaamde guillocheren) en creativiteit. Enkele voorbeelden hiervan:

Een van de speerpunten van Breguet, zo heeft CEO Marc Hayek aangegeven, is het verder vergroten van de precisie van de mechanische tijdwaarneming.

De Classique Chronométrie Reference 7727 heeft drie kenmerken die ontworpen zijn om dit te bewerkstelligen:

1. Het balanswiel heeft een tikgetal van 72.000 bph oftewel 10 Hz. Breguet heeft dit uurwerk in 2010 geïntroduceerd in de Type XXII chronograaf.
In zijn algemeenheid is het zo dat een hoger tikgetal minder beïnvloed wordt door invloeden van buitenaf (schokken, bewegingen van de pols) maar dat de gangreserve lager is. De 7727 heeft twee veertonnen om dit te ondervangen en de gangreserve bedraagt een nette 60 uur.
2. De balansveer, anker en ankerwiel zijn lichtgewicht en non-magnetisch door ze van silicone te fabriceren. De speciaal voor de 7727 ontworpen balansveer levert volgens Breguet “unequalled isochronism”.
3. De as van het balanswiel bevindt zich tussen twee endstones die voorzien zijn van krachtige micro-magneten. Op deze wijze is de frictie tussen beide gereduceerd tot nul.
Deze constructiewijze levert indrukwekkende resultaten op. Waar de amplitude van het balanswiel tussen de horizontale en verticale positie bij de meeste uurwerken >40 graden varieert, is dit bij de 7727 slechts ongeveer 3 graden. Het ultieme doel is om de gangafwijkingen in de zes posities te beperken tot -1/+1 maar -1/+2 zou ook aanvaardbaar zijn.
Over het feit dat de balanswielas in feite ‘floating free’ is tussen de twee endstones zegt Breguet het volgende:

“As one of the magnets is stronger than the other, one end of the balance shaft is kept in permanent contact with its ruby endstone. Magnetic induction generates a magnetic flux through the balance shaft, developing a force that acts with the gyroscopic inertia affecting the balance shaft. If a blow shifts the pivot out of position, the magnetic attraction pulling it back increases with the extent of the pivot’s lateral displacement. The shaft thus returns automatically to its position, restoring the maximum magnetic flux.”

De volgende link geeft een uitgebreide toelichting op het kloppende hart van de 7727: Technische toelichting kaliber 574DR

Breguet zelf heeft een fantastische beschrijving van de 7727 op de site staan:Chronométrie-10Hz

De wijzerplaat is van 18k goud en met behulp van de guilloche machine zijn er zes verschillende patronen op de wijzerplaat aangebracht. De puntjes die de uren aangeven zijn licht verhoogd en er zit diepte in de hele wijzerplaat. De uren en minuten wijzers zijn in ‘pomme’ stijl en geblauwd. Geen van de zes wijzers op de wijzerplaat zijn hetzelfde en wat het meest opvalt is een klein wijzertje op de ‘1’ positie. Dit wijzertje van silicone maakt een omwenteling iedere 10e van een seconde. Op de ‘2’ zit de driehoekige ‘para-chute’, een uitvinding van Abraham Louis Breguet om schokken tegen het uurwerk op te vangen.
Aan de achterkant van het horloge, met zicht op het briljante uurwerk, valt de enorme snelheid waarmee het balanswiel met de twee balansveren (werken in tegengestelde richting) in beweging is het meest op.

Het is fantastisch dat Breguet, een merk dat er bij de eerste, oppervlakkige kennismaking traditioneel en haast terughoudend uitziet, met technologische doorbraken zoals beschreven in dit artikel op de markt komt. Het merk blijft de naam van een van de grootste horlogemakers ooit meer dan eer aan doen.

Jaap Bakker