29 maart 2015 | Rolexencyclopedie

Welkom op 'planet Rolex' en haar bewoners

Archive for day maart 29th, 2015

Ron van der Ende: tovenaar met sloophout
by admin

Stadsbus, 2007 (183x112x14cm), collectie Museum Rotterdam

Detail Stadsbus, 2007

La Douze, 2007 (86x53x8cm), privé collectie Rotterdam

Ron van der Ende (Delft, 2 juli 1965) is een Rotterdamse kunstenaar die sinds 2000 de meest fantastische kunstwerken maakt van sloophout, zogenaamde basreliëfs. Van dit sloophout, vaak nog voorzien van verflagen, maakt hij dun fineer dat hij vervolgens met talloze spijkertjes op hout bevestigd. Zijn onderwerpen zijn overwegend uit het dagelijks leven, auto’s, schepen, natuur, de ruimte en het briljante van zijn werk is dat het op afstand als 3D oogt maar van dichtbij zie je dat het kunstwerk maar ongeveer een decimeter dik is.

Naar aanleiding van een tentoonstelling (20/12/’14-1/3/’15) van Ron’s werk in de Kunsthal in Rotterdam schreef het museum het volgende op de site:

‘Met ‘The Factory Set’ heeft de Kunsthal Rotterdam een primeur: bijna veertig werken van de Rotterdamse kunstenaar Ron van der Ende zijn voor het eerst bij elkaar gebracht voor een indrukwekkend overzicht naar aanleiding van zijn honderdste ‘bas-reliëf’. Van der Ende is bekend van zijn monumentale geconstrueerde reliëfs, bijna platte sculpturen van onder meer auto’s, gebouwen en ruimtecapsules. De beelden die hij samenstelt, zijn archetypen uit de (recente) geschiedenis, die voor iedereen herkenbaar zijn. Zijn werken laten symbolen van vooruitgang zien, maar ook natuurlijke vormen zoals kristallen en meer recent vluchtige voorwerpen zoals een gloeiend stuk hout en een lap vlees. De tentoonstelling biedt voor het eerst een fascinerende dwarsdoorsnede van zijn oeuvre – Van der Ende begon veertien jaar geleden met zijn bas-reliëfs – waarin de consistentie van zijn werk, het ambachtelijke maakproces en de schoonheid ervan centraal staan.

Met de hand gemaakt

De werkwijze van Ron van der Ende is nauwgezet en tijdrovend. Ieder werk bestaat uit een mozaïek van talloze stukjes dun gezaagd oud hout waar de originele verflaag nog op zit. Hij selecteert dit fineer op kleur en maakt het met de hand zorgvuldig op maat tot het precies past. De reliëfs zijn robuust van vorm en ogen van een afstand realistisch. Van dichtbij valt het kleurenpalet van het fineer echter in eindeloos veel schakeringen uiteen. Dan wordt het ruwe oppervlak zichtbaar van het gebruikte hout, dat met honderden spijkertjes is vastgezet. Door het nauwkeurig opgebouwd perspectief ontstaat een fascinerend ‘tromp- l’oeil’ effect: vanwege het gezichtsbedrog lijken de werken de ruimte in te komen, terwijl ze in werkelijkheid slechts zo’n twaalf centimeter diep zijn. De meeste werken in de tentoonstelling zijn doorgaans niet in het openbaar te zien.’

Chevelle 65, 2000 (het eerste basreliëf kunstwerk)

Ron groeide op in Maasdijk in het Westland waar zijn vader werkte in een timmerfabriek. Ron kwam dus reeds op jonge leeftijd in aanraking met het bewerken van hout maar tijdens zijn opleiding aan de Willem de Kooning Academie in Rotterdam koos hij aanvankelijk voor de schilderkunst maar later stapte hij over naar het beeldhouwen.
In 1988 maakte hij een installatie van zes houten objecten en een van deze objecten was het middenstuk van een houten reddingsboot dat hij met gebruik van oude tekeningen gemaakt had. Welvingen in zijn houten kunstwerken bleven terugkomen. In 1988 maakte hij ook Hispano Suiza/Construction I, wat geinspireerd was door het chassis van een Hispano Suiza racewagen.

Construction I/ Hispano Suiza, 1988

Een Hispano Suiza H6C ‘Tulipwood’ uit 1924

Per mail heb ik Ron een aantal vragen gesteld voor dit artikel en dit zijn de antwoorden die ik van hem heb gekregen:

Kun je aangeven wie je klanten zijn? Hoe weten ze je te vinden?

Direct na de academie ben ik gaan werken met Galerie Delta in Rotterdam. Delta bestaat nog steeds maar inmiddels werk ik ook met Ron Mandos Galerie in Amsterdam. Ik heb ook een aantal jaren gewerkt met Ambach & Rice Gallery in Los Angeles maar die hebben onlangs besloten de galerie niet voort te zetten. Ik denk nog na of ik een nieuwe galerie in de States ga zoeken. Mijn klanten vinden me via mijn galeries of ze komen mijn werk tegen bij andere klanten. Ook ben ik erg actief op internet. Met name heb ik zelf een dagelijks kunst weblog gehad tussen 2004 en 2007.

Kun je iets vertellen over de materialen waarmee je werkt en hoe je deze gebruikt om tot een nieuw object te komen? Welke onderwerpen inspireren je? Kun je een punt aangeven waarop je echt bent doorgebroken? Waarmee kwam deze doorbraak?

Ik heb me als beeldhouwer altijd aangetrokken gevoeld door thema’s en technieken die niet per se uit de beeldende kunst komen. Na de academie maakte ik bijvoorbeeld ruimteschepen en modellen van fabrieken. Dus meer thema’s uit de modelbouw en kinderspeelgoed. Aanvankelijk werkte ik met heel verschillende materialen maar ook met licht, beweging en geluid. Er was bij vlagen wel belangstelling voor mijn werk maar de ‘doorbraak’ kwam toen ik me vanaf 1995 ging beperken tot het materiaal gebruikt hout. Ik maakte daar boot modellen van die voor de muur hingen. De eerste tentoonstelling daarvan was voor de opening uitverkocht en sindsdien kan ik structureel leven van mijn werk. Binnenkort dus al 20 jaar! Na enige jaren begon ik de
techniek als een beperking te ervaren. Ik zocht naar een manier om groter te werken in meer thema’s. In 2000 vond ik het antwoord. Ik ontwikkelde een techniek waarbij ik van hout reliëfs construeer die vervolgens worden bekleed met een laag mozaïek. Dit mozaïek bestaat uit gevonden hout dat wordt vast getimmerd. Het wordt niet geschilderd! Al het hout is door mij verzameld. Meestal vind ik het bij het vuilnis. Ik vind het fijn om iets bijzonders te maken van ‘waardeloos’ materiaal.

Heb je ooit overwogen iets te maken dat met horloges en/of uurwerken te maken heeft?

Ja, in de lange lijst met ideeën voor de toekomst staat ook een horloge. Ik denk dan aan een vroeg quartz / digitaal / lcd horloge. Misschien een klassieke Casio, maar het zou ook zomaar een Russische Poljot of Sekonda kunnen worden. Ik moet er echter wel bij zeggen; mijn lijst met opties is erg lang en ik weet niet wanneer dit gaat gebeuren.