Rolexencyclopedie

Geëvolueerd uit ref 6238, werd ref 6239 Cosmograph genoemd om de aandacht te vestigen op de ruimtevaart in de jaren 60. De distributie ervan op de wereldmarkt gebeurde in verschillende periodes: in de Europese catalogi verscheen hij voor het eerst in 1964, ook al wordt aangenomen dat hij in 1963 reeds in de USA te verkrijgen was.

Geproduceerd in stainless steel, 14 kt en18 kt goud, had dit model, in tegenstelling tot de 6238, een tachymeter schaal gegraveerd in de omlijsting van de wijzerplaat. Hij verschilde ook door het hebben van een tweekleurige wijzerplaat: zilver met zwarte tellers of zwart met lichte tellers.

Een unieke wijzerplaat, door verzamelaars de Paul Newman (zie artikel: ‘Daytona Cosmograph: de Newman wijzerplaten’) genoemd en eveneens bekendstaand als ‘exotic’ of ‘tropical’, werd later geproduceerd in twee andere versies:

– In twee kleuren met een lichte wijzerplaat en zwarte tellers
– In drie kleuren met een lichte of zwarte wijzerplaat, contrasterende tellers en een chronografische seconden schaal (ring rond de wijzerplaat) met indexen in rood

De Daytona signatuur, later op de wijzerplaat geprint in verschillende grafische stijlen afhankelijk van de periode en de fabrikant van de wijzerplaat, was om Rolex’s historische sponsoring van de fameuze Nascar Stock Car race op Daytona Beach Florida te vieren.

Belangrijkste kenmerken:

– Oyster kast
– ‘push-down’ knoppen
– OYSTER TWINLOCK serie 600 opwindkroon
– gecalibreerde metalen omlijsting
– gewelfd plexiglas
– chromatisch contrast tussen wijzerplaat en tellers
– print op de wijzerplaat:
+ ROLEX COSMOGRAPH
+ DAYTONA (niet altijd aanwezig)
– ongespecificeerde waterdichtheid diepte
– Valjoux uurwerk:
+ kal 72 B (van ± 1963-1965)
+ kal 722 (van ± 1965-1967)
+ kal 722-1 (laatste productie)

Twee varianten van de urenwijzer in de 6239:

In bovenstaande foto’s van een vroege versie van de 6239 vallen op de wijzerplaat de volgende punten op:
– Rolex kroon: metaal, gepositioneerd op 12 uur
– Uur indexen: metaal met facetten aan de uiteinden die de wijzerplaat lichter maken, aangebracht langs de 60th schaal
– Daytona signatuur: hier afwezig (bij de zilveren wijzerplaat: geprint onder de Rolex kroon, in verschillende groottes, geprint in zwart)
– Seconden teller: op de 9 uur positie
– Uren teller: op de 6 uur positie
– Minuten teller: op de 3 uur positie
– Wijzers: in baton stijl van gelamineerd metaal met tritium
– Tritium: aangebracht op de 60th schaal aan de uiteinden van de indexen en de tellers behalve op de 12 uur positie
– Chronograaf seconden wijzer: in gepolijst metaal (overeenkomstig gepolijst metaal bij de zilveren wijzerplaat), geactiveerd door de bovenste start/stop knop
– Omlijsting: in metaal met een gegraveerde tachymeter schaal
– (T) SWISS (T) signatuur: gepositioneerd tussen de uren teller en de 60th schaal, het woord SWISS staat tussen 29 en 31 seconden.

Van de 6239 bestaan twee versies van de wijzerplaat: zilver met zwarte tellers en tekens en zwart met witte of zilveren tellers en tekens, al variëren de tekens van model tot model. Alleen op vroege wijzerplaten is de signatuur COSMOGRAPH geprint, gecentreerd onder de Rolex kroon op 12 uur. Er bestaat een versie waarbij er een lijn geprint is onder de drie centrale letters ‘M-O-G’ van de COSMOGRAPH signatuur waardoor deze versie de bijnaam de ‘UNDERLINED’ heeft gekregen. Bovendien is bij de ‘UNDERLINED’ versie het woord SWISS tweemaal geprint, op de normale plaats (zie boven) maar ook aan de buitenkant van de 60th schaal (niet zichtbaar als de wijzerplaat in de kast geplaatst is). Er zijn echter ook niet ‘UNDERLINED’ modellen de dubbel SWISS:

Hieronder twee varianten van de 6239 kast met drukkers. Er is sprake van een korte en een lange drukker. Bovendien verschillen de tachymeter schalen, respectievelijk 300, 275, 250 en 300, 250, 225.
Op de tachymetrische schaal wordt er tot 120 gemeten met intervallen van 1 eenheid, van 120 tot 150 met intervallen van 2 eenheden en intermediate eenheden bij 225, 250 en 275. De dubbele SWISS print op 6 uur is waarschijnlijk bedoeld om aan te geven dat het oude fluorescerende materiaal Radio vervangen is door Tritium, dit om te voldoen aan de nieuwe regels op dit gebied:

Onderstaande tabel geeft de kenmerken weer van de 6239 en de versies die later gekomen zijn:

Een compilatie van de evolutie van de wijzerplaten vanaf ref 6239:

Verschil in kast, kroon en drukkers tussen de 6239 en de 6241. Rolex paste de kast zodanig aan dat het perfecte ronde profiel wijzigde in een variant die met name bij de kroon convex is zodat deze makkelijker geopend kan worden en de gleuf voor de drukkers kleiner is:

Foto’s van de Valjoux kalibers 72 B en 722 (onder het balanswiel is het type kaliber af te lezen:

Jaap Bakker