Rolexencyclopedie

“I’ve always dreamed of diving to the deepest place in the oceans. For me it went from a boyhood fantasy to a real quest, like climbing Everest, as I learned more about deep-ocean exploration and became an explorer myself in real life. This quest was not driven by the need to set records, but by the same force that drives all science and exploration … curiosity.

So little is known about these deep places that I knew I would see things no human has ever seen. There is currently no submersible on Earth capable of diving to the ‘full ocean depth’ of 36,000 feet. The only way to make my dream a reality was to build a new vehicle unlike any in current existence. Our success during seven prior expeditions building and operating our own deep-ocean vehicles, cameras, and lighting systems gave me confidence that such a vehicle could be built, and not just with the vast resources of government programs, but also with a small entrepreneurial team.

It took more than seven years to design and build the vehicle, and it is still a work in progress. Every dive teaches us more, and we are continuing to improve the sub and its systems daily, as we move through our sea trials.” —James Cameron

Op 23 januari 1960 daalden Jacques Piccard en Lt. Don Walsh, een duikboot commandant van de US Navy, met het vaartuig Trieste af in de Mariana Trog in de buurt van Guam. Uiteindelijk verbleven zij 20 minuten op een diepte van 36.000 feet onder de zeespiegel. Tijdens de afdaling hadden ze op 30.000 feet krakende geluiden gehoord en toen Piccard op de bodem van de Trog scheuren in de ramen van de Trieste zag besloot hij om weer terug te keren naar de woelige baren bij Guam.

Regisseur James Cameron is altijd al gefascineerd geweest door het leven op grote diepten in de wereldzeeën. Hij was reeds 71 keer met verschillende duikboten, voornamelijk Russische MIG boten, mee geweest toen hij rond 2002 het plan opvatte om af te gaan dalen in de Mariana Trog. Tegelijkertijd zijn nog 3 andere partijen die deze expeditie aan het voorbereiden zijn. Daaronder zijn een aantal bekende personen, de grondlegger van Google Eric Schmidt en Virgin topman Richard Branson.
In juni 2011 valt een grote eer ten deel aan Cameron: hij wordt door de National Geographic Society opgenomen in de groep van gast-onderzoekers. Samen met National Geographic en Rolex maakt Cameron het definitieve plan om de eerste bemande duik sinds 1960 te gaan maken en de eerste solo duik.

Op 23 juni 2012 om 5.15 uur glijdt de Deepsea Challenger, de duikboot van Cameron, ongeveer 300 km ten zuidwesten van Guam in het water. Na 2.36 uur bereikt Cameron de bodem van de Trog. Hij blijft daar 3 uur lang om met de grijparm op zijn vaartuig materiaal en dieren te verzamelen en foto’s en 3D filmmateriaal te maken. Dit is het grote verschil met het avontuur in 1960 waarbij Piccard en Walsh slechts 20 minuten op deze diepte verbleven en geen verder onderzoek deden.

In 1960 had Rolex speciaal voor de duik van Piccard en Walsh de Deep Sea Special ontwikkeld. Dit horloge was aan de buitenkant van hun vaartuig, de Trieste, bevestigd en doorstond de blootstelling aan de enorme druk op een diepte van ruim 10 km zonder schrammetje.

In 2008 kwam Rolex met de opvolger van de welbekende Sea-Dweller op de markt, genaamd de Sea-Dweller Deepsea. Waar het vorige model reeds waterdicht was tot een diepte van 1.220 m, kon de Deepsea gaan tot 3.900 m.

Voor de missie van James Cameron ging Rolex weer een stuk verder. Ze maakten de Deepsea Challenge 2012, wat een doorontwikkeling was van de Sea-Dweller Deepsea. Technische aspecten van het model uit 2008, zoals het Ring Lock System, de Triplock kroon en de kastbodem in titanium, werden overgenomen.

De Deepsea Challenge werd klaargemaakt om de waterdruk op een gigantische diepte van 12.000 km te kunnen weerstaan. Hiervoor was een drukkamer nodig waarin tot 1.500 bar getest moest kunnen worden. Rolex ontwikkelde in samenwerking met het Franse duikbedrijf COMEX (waar Rolex ook jarenlang Submariner’s en Sea-Dweller’s voor heeft gemaakt) een tank voor deze testen. Onder deze omstandigheden is er op het horlogeglas een druk van 17 ton, op de achterzijde 23 ton en op het middenstuk 40 ton.

De bestandheid tegen deze enorme druk wordt bereikt door een nog grotere kast en sterker saffier glas. De diameter van de Deepsea Challenge bedraagt 51,4 mm en met een hoogte van 28,5 mm is hij 10,8 mm hoger dan de ook niet slank te noemen Sea-Dweller Deepsea. Het saffier glas heeft een dikte van 14,3 mm (het seriemodel 5,5 mm).
Als men de Deep Sea Special uit 1960 vergelijkt met de Deepsea Challenge uit 2012 blijkt hoeveel winst er door Rolex geboekt is op het gebied van horlogebouw en met name het materialen gebruik. De versie uit 2012 is 7,5 mm minder dik dan het horloge uit 1960.
Aangezien de Deepsea Challenge bevestigd werd aan de robotarm aan de buitenkant van het vaartuig was een heliumventiel strikte noodzaak.

Mede door het filmpje op YouTube dat het ontwerpen en bouwen van de Deepsea Challenge 2012 laat zien werd er onder verzamelaars druk gespeculeerd of Rolex met een (gelimiteerde) oplage op de markt zou komen. Helaas is dit nooit gebeurd.

Jaap Bakker